LOKOMOTIF KELAS O

 

Lokomotif Kelas O antara yang pernah mendominasi landasan dari era Keretapi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (FMSR) hingga zaman awal Keretapi Tanah Melayu (KTM).
 
Lokomotif wap ini dibina oleh North British Locomotive Company di Glasgow, Scotland, dan dihantar ke Tanah Melayu dalam empat kumpulan antara tahun 1938 hingga 1948.
 
Sebanyak 66 unit lokomotif dengan susun atur roda jenis 4-6-2 “Pacific” telah dihasilkan, yang masing-masing diklasifikasikan sebagai siri O1, O2, O3 dan O4.
 
Dari segi teknikal, lokomotif ini mempunyai susun atur roda 4-6-2, tender 8-roda bogie, beroperasi di atas landasan meter gauge (1,000 mm), dan digunakan untuk perkhidmatan penumpang serta kargo jarak jauh.
 
Kumpulan pertama telah diperoleh sebanyak 11 pada tahun 1938 dan diberi nombor 60 - 70 dalam Siri O1. Pada tahun 1939 kumpulan kedua, 6 lokomotif telah diterima  sebagai kelas O2 dan bernombor 71-76.
 
Kumpulan ketiga sebanyak 11 telah diterima pada tahun 1940 dan dikenali sebagai O3 yang bernombor 77 - 87. Ia berbeza berbanding sebelumnya kerana diameter silinder ditingkatkan sebanyak 1/2" dengan peningkatan seterusnya dalam usaha tarikan.
 
Pada tahun 1946 dan 1946, kumpulan keempat sebanyak 40 buah lokomotif yang dikenali sebagai O4. Kumpulan terakhir ini dikenali sebagai Kelas 564. Serentak dengan penjenamaan semula siri, lokomotif terdahulu masing-masing menjadi kelas 561, 562 dan 563.
 
Lokomotif Kelas O memainkan peranan penting dalam membangunkan jaringan rel di Tanah Melayu, menghubungkan bandar-bandar utama dari Singapura ke Padang Besar.
 
Khidmat lokomotif ini telah ditamatkan. Ada beberapa unit yang dijadikan sebagai warisan. Salah satu yang terkenal ialah lokomotif bernombor 564.25 yang dinamakan “Kuala Lumpur”, kini disimpan di DsRail, Seremban sebagai simbol sejarah perkeretaapian negara.